Τα Απόκρυφα ή Ψευδεπίγραφα βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης

Τα Απόκρυφα ή Ψευδεπίγραφα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης

Εκτός από τα "κανονικά" και "δευτεροκανονικά" βιβλία υπάρχουν και βιβλία που αμφισβητούνται για την θεοπνευστία τους από όλα τα χριστιανικά δόγματα. Αυτά ονομάζονται "απόκρυφα". Η Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία τα ονομάζει "ψευδεπίγραφα". Υπάρχουν "απόκρυφα" βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής Διαθήκης.

Τα απόκρυφα της Παλαιάς Διαθήκης

Τα βιβλία αυτά είναι θρησκευτικά κείμενα ιουδαϊκής προελεύσεως, τα οποία γράφτηκαν μεταξύ 200 π.Χ. και 100 μ.Χ. περίπου στη Παλαιστίνη ή τη Διασπορά, στην εβραϊκή, αραμαϊκή ή ελληνική γλώσσα. Οι Ιουδαίοι από την αρχή τα χαρακτήρισαν ως μη θεόπνευστα γι αυτό και δεν τα συμπεριέλαβαν στη Βίβλο, απόφαση που πάρθηκε στη Σύνοδο της Ιαμνείας το 91 μ.Χ.

Τα απόκρυφα βιβλία τα οποία γράφτηκαν στην Παλαιστίνη είναι τα εξής:

·          Ενώχ, γραμμένο στην αραμαϊκή, μετά το 200 π.Χ.

·          Οι διαθήκες των 12 Πατριαρχών, γραμμένο στην εβραϊκή, 150-100 π.Χ.

·          Ιωβηλαία, γραμμένο στην αραμαϊκή, 150-100 π.Χ.

·          Η διαθήκη Ιώβ, γραμμένο στην αραμαϊκή, 100-50 μ.Χ.

·          Ψαλμοί Σολομώντα, γραμμένο στην εβραϊκή, το 50 π.Χ. περίπου

·          Το μαρτύριο του Ησαΐα, στην αραμαϊκή, 1ος αιώνας μ.Χ.

·          Παραλειπόμενα του Ιερεμία, γραμμένο στην αραμαϊκή, 1ος μ.Χ. αιώνας

·          Βίος Αδάμ και Εύας, γραμμένο στην αραμαϊκή, 1ος μ.Χ. αιώνας

·          Οι βίοι των προφητών, γραμμένο στην εβραϊκή, 1ος μ.Χ. αιώνας

·          Η ανάληψη του Μωυσή, στην αραμαϊκή, 6-30 μ.Χ.

·          Η Αποκάλυψη του Βαρούχ ή Συριακός Βαρούχ, στην αραμαϊκή, 70-120 μ.Χ.

·          Η Αποκάλυψη του Έσδρα, στην αραμαϊκή, 90-100 μ.Χ.

Τα απόκρυφα βιβλία τα οποία γράφτηκαν στη Διασπορά είναι τα εξής:

·          Επιστολή του Αριστέα, στην ελληνική, το 200 π.Χ. περίπου

·          Τα Σιβυλλικά βιβλία (Γ', Δ', Ε'), στην ελληνική, 2ος π.Χ. αιώνας-2ος μ.Χ. αιώνας

·          Η Αποκάλυψη του Βαρούχ, στην ελληνική, 2ος μ.Χ. αιώνας

·          Η Αποκάλυψη του Αβραάμ, στην ελληνική (;), το 100 μ.Χ. περίπου

·          Η Διαθήκη του Αβραάμ, στην ελληνική (;), το 100-150 μ.Χ.

·          Σλαυονικός Ενώχ, ή Ενώχ Β', ή Βιβλίο των μυστικών του Ενώχ, 1ος μ.Χ. αιώνας

Τα παραπάνω απόκρυφα βιβλία είναι αυτά που διασώθηκαν και ανακαλύφθηκαν. Υπάρχουν όμως και άλλα απόκρυφα που αναφέρονται σε αρχαίους καταλόγους χωρίς να έχουν διασωθεί. Μερικά από αυτά είναι: "Η προσευχή του Ιωσήφ", "Η διαθήκη του Μωυσή", Ελδάδ και Μωδάδ", "Του προφήτη Ηλιού", "Του προφήτη Σοφονία", "Του προφήτη Ζαχαρία, πατέρα του Ιωάννη", "Του Βαρούχ, Αββακούμ, Ιεζεκιήλ και Δανιήλ", "Αδάμ", "Λάμεχ", "Αποκάλυψη Ηλία", "Όραση Ησαΐα", "Αποκάλυψη Σοφονία", "Αποκάλυψη Ζαχαρία", "Το βιβλίο της λεπτογενέσεως περί θυγατέρων Αβραάμ", "Μετάνοια Αδάμ", "Διαθήκη", "Το έβδομο όραμα του Δανιήλ", "Το όραμα Ενώχ", "Οι προσευχές Ασεθέν", "Τα παραλειπόμενα του Ιερεμία", "Ο θάνατος των προφητών", κ.α.

Από τους τίτλους και μόνο των περισσότερων αυτών βιβλίων μπορούμε να διακρίνουμε πως πρόκειται για φανταστικά κείμενα χωρίς κανένα ίχνος πραγματικότητας και φυσικά θεοπνευστίας.

Τα Απόκρυφα ή Ψευδεπίγραφα βιβλία της Καινής Διαθήκης

Εκτός από τα "κανονικά" και "δευτεροκανονικά" βιβλία υπάρχουν και βιβλία που αμφισβητούνται για την θεοπνευστία τους από όλα τα χριστιανικά δόγματα. Αυτά ονομάζονται "απόκρυφα". Η Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία τα ονομάζει "ψευδεπίγραφα". Υπάρχουν "απόκρυφα" βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής Διαθήκης.

Τα απόκρυφα της Καινής Διαθήκης

Πρόκειται για φανταστικά και νόθα βιβλία, τα οποία άρχισαν να εμφανίζονται κατά το 2ο μ.Χ. αιώνα. Διακρίνονται σε Ευαγγέλια, Πράξεις των Αποστόλων και Επιστολές. Ήταν όμως το περιεχόμενό τους τόσο νόθο και ψεύτικο, που από την αρχή χαρακτηρίστηκαν πλαστά, χωρίς κανένα ίχνος θεοπνευστίας. Έτσι αποκλείστηκαν από την Αγία Γραφή. Τα περισσότερα αποτελούν ανθρώπινες προσπάθειες για να συμπληρώσουν τα κενά των αφηγήσεων της Καινής Διαθήκης για τη ζωή του Ιησού, τις περισσότερες φορές εσκεμμένες. Επίσης είχαν σκοπό να διαδώσουν αιρετικές διδασκαλίες που δεν είχαν καμιά σχέση με την αληθινή πίστη.

Πρέπει να σημειώσουμε πως τα νόθα αυτά βιβλία δεν πρέπει να συγχέονται με τα γραπτά των Αποστολικών Πατέρων.

Μερικά από τα περισσότερο γνωστά απόκρυφα βιβλία της Καινής Διαθήκης είναι τα εξής:

• Το Ευαγγέλιο του Νικόδημου: Περιλαμβάνει τις πράξεις του Πιλάτου, μια αναφορά του προς τον αυτοκράτορα Τιβέριο για τη δίκη του Ιησού. Γράφτηκε τον 2ο ή 5ο μ.Χ. αιώνα και είναι τελείως φανταστικό.
• Το Πρωτευαγγέλιο του Ιάκωβου: Εξιστόρηση γεγονότων από τη γέννηση της Παρθένου Μαρίας μέχρι τη σφαγή των νηπίων. Περιλαμβάνει γεγονότα που είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν κατά το 2ο μ.Χ. αιώνα. Συμπληρώθηκε κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα.
• Η κοίμηση της Μαρίας: Περιέχει αναφορές θαυμάτων και τελειώνει με την αναφορά της μετάβασης της Παρθένου Μαρίας στον Παράδεισο. Γράφτηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα.
• Το κατά Εβραίους ευαγγέλιο: Γράφτηκε γύρω στο 100 μ.Χ. και περιέχει προσθήκες στα κανονικά ευαγγέλια, με μερικά φανταστικά λόγια του Ιησού.
• Το ευαγγέλιο των Εβιονιτών: Γράφτηκε ανάμεσα στον 2ο και 4ο μ.Χ. αιώνα και περιέχει αποσπάσματα των ευαγγελίων τονίζοντας τα σημεία εκείνα που οι Εβιονίτες στήριζαν την αιρετική τους διδασκαλία.
• Το ευαγγέλιο των Αιγυπτίων: Φανταστικές συνομιλίες του Ιησού με τη Σαλώμη. Γράφτηκε μεταξύ 130 και 150 μ.Χ.
• Το ευαγγέλιο του Πέτρου: Γράφτηκε στα μέσα του 2ου μ.Χ. αιώνα και έχει σαν βάση του τα κανονικά ευαγγέλια γραμμένο με αντί-ιουδαϊκό πνεύμα.
• Το κατά Ματθαίον ψευδευαγγέλιο: Πλαστή μετάφραση του κατά Ματθαίου ευαγγελίου με προσθήκη θαυμάτων του Ιησού κατά την παιδική Του ηλικία.
• Το κατά Θωμά ευαγγέλιο: Γράφτηκε τον 2ο μ.Χ. αιώνα και εξιστορεί την παιδική ηλικία του Ιησού από το πέμπτο μέχρι το δωδέκατο χρόνο Του. Παρουσιάζει τον Ιησού να κάνει θαύματα.
• Η γέννηση της Μαρίας: Αφηγείται καθημερινές επισκέψεις αγγέλων προς την Παναγία. γράφτηκε τον 6ο μ.Χ. αιώνα.
• Το Αραβικό ευαγγέλιο της γεννήσεως: Φανταστικές διηγήσεις θαυμάτων που έγιναν την περίοδο της σκλαβιάς των Ισραηλιτών στην Αίγυπτο. Γράφτηκε τον 7ο μ.Χ. αιώνα.
• Το ευαγγέλιο του Ιωσήφ του Τέκτονα: Γράφτηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα και εμφανίστηκε στην Αίγυπτο με σκοπό να αποδώσει τιμή στον Ιωσήφ.
• Η αποκάλυψη του Πέτρου: Συμβολικές οράσεις που αποδίδονται στον Πέτρο. Ο Ευσέβιος το αποκαλεί "νόθο".
• Πράξεις του Παύλου: Γράφτηκε στα μέσα του 2ου μ.Χ. αιώνα. Περιλαμβάνει την υποτιθέμενη χαμένη επιστολή του Παύλου στους Κορίνθιους με σκοπό να διδάξει την εγκράτεια.
• Πράξεις του Πέτρου: Γράφτηκε στο τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα και εξιστορεί  συναισθηματική περιπέτεια της κόρης του Πέτρου.
• Πράξεις του Ιωάννου: Εξιστορεί την δήθεν επίσκεψη του Ιωάννη στη Ρώμη. Γράφτηκε στο τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα.
• Πράξεις του Ανδρέα: Το βιβλίο στο τέλος, αναφέρει το μαρτυρικό θάνατο του αποστόλου.
• Πράξεις του Θωμά: Γράφτηκε στο τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα, και το κείμενό του έχει σκοπό να τονίσει την αποχή από τη σχέση των δύο φύλων.
• Επιστολή του Πέτρου στον Ιάκωβο: Γράφτηκε στο τέλος του 2ου μ.Χ. αιώνα. Είναι μια φανταστική επινόηση για να στηριχθούν οι αιρετικές διδασκαλίες των Εβιονιτών.
• Η από Λαοδίκεια επιστολή: Αποτελεί "μάζεμα" διαφόρων φράσεων του Παύλου. Διατείνεται πως είναι η επιστολή που αναφέρεται στην προς Κολοσσαείς 4:16.
• Επιστολές του Παύλου προς Σενέκα: Γράφτηκαν τον 4ο μ.Χ. αιώνα θέλοντας να συστήσουν τον χριστιανισμό στους οπαδούς του Σενέκα.
• Τα γράμματα του Αβγάρου: Πιστεύεται πως τελικά το βιβλίο αυτό να έχει κάποια ιστορική βάση. Το βιβλίο εξιστορεί την ιστορία του βασιλιά της Βέροιας Αβγάρου, ο οποίος όταν αρρώστησε έμαθε για τα θαύματα του Ιησού και του έστειλε γράμμα που Του ζητούσε να έρθει στη Βέροια για να το θεραπεύσει. Ο Ιησούς του απάντησε πως έπρεπε να κάνει όλα όσα ήταν στο θέλημα του Πατέρα και πως μετά θα επέστρεφε στον ουρανό. Θα έστελνε όμως ένα μαθητή Του για τον θεραπεύσει. Λέγεται ότι ο μαθητής αυτός ήταν ο Θαδδαίος